Po operacji zeza dobrze jest, by przez 2 tygodnie dziecko mogło pozostać w domu. To najważniejszy czas, kiedy rana spojówki musi się uszczelnić, na oku może być krwiak, a mięśnie muszą przyrosnąć w nowe miejsca. Po tym czasie dziecko może uczestniczyć w zajęciach szkolnych/przedszkolnych, ale bez uczestnictwa w zajęciach sportowych jeszcze przez 4 tygodnie. Po tym czasie w pełni może wrócić na zajęcia z wychowania fizycznego.
Po operacji zeza przez 2-3 dni można odczuwać dyskomfort związany z założeniem szwów, czyli poczucie ciała obcego, kłucie, swędzenie, łzawienie, szczypanie. Po tym czasie szwy nie są już tak dokuczliwe. Rana na oku goi się dość szybko, krwiak wchłania się kilka dni, a blizna po kilku miesiącach jest mało widoczna.
Przez pierwsze 2-3 dni po operacji zeza można polegiwać słuchając audiobooków lub muzyki. Jest to najmniej komfortowy czas. Nici, których używa się do szycia spojówki, mogą powodować poczucie ciała obcego, ale już po tym czasie są otoczone błonką i to uczucie mija. W tym czasie może występować również swędzenie i łzawienie. Oko nie boli po operacji zeza.
Miesiąc po operacji to czas, kiedy na nowo do oka muszą przyrosnąć mięśnie i goi się blizna spojówki. Od 3 dnia należy ruszać oczami, wykonując okrężne ruchy, ósemki, by nie doprowadzić do zrostów mięśnia z tkanką sąsiadująca, co grozi zaburzeniami ruchomości. W tym czasie można oglądać tv, czytać książki, chodzić na spacery. Nie można wykonywać nagłych ruchów, uprawiać sportów kontaktowych i aktywności grożących kontuzja głowy (trampolina, rower, sanki, narty).
Po miesiącu można wrócić do pełnej aktywności fizycznej.
Operacja zeza polega na przemieszczeniu mięśni poruszających gałka oczna. W trakcie zabiegu nie zostaje naruszona ściana gałki ocznej, w związku z tym zabieg zaliczany jest to zabiegów zewnatrzgałkowych, dużo zadziej związanych z powikłaniami zagrażającymi widzeniu.
Najczęstsze niepowodzenia to niedokorygowanie lub przekorygowanie ustawienia oczu. Pomimo szczegółowych wyliczeń przed zabiegiem każdy organizm reaguje inaczej na podobne procedury, co może powodować efekt inny od zamierzonego. Jest to sytuacja w pełni odwracalna. Najczęściej zdarza się w oczach wcześniej operowanych.
Alergiczne odczyny na materiał chirurgiczny (szwy najczęściej) -stosujemy leczenie przeciwalergiczne, czasem wskazana jest ponowna interwencja.
W związku z przecinaniem struktur naczyniowych może dojść do wytworzenia krwiaka rożnie zlokalizowanego. Każdy krwiak się wchłania, a długość tego procesu jest osobniczo zmienna.
Odcięty mięsień należy przyszyć do twardówki, której grubość to mniej niż ½ mm. Czasem może dojść do zbyt głębokiej penetracji igły i przekłucia ściany gałki ocznej. Pacjent dostaje wówczas antybiotyk ogólnie i zaleca się polegiwanie, a w badaniu kontrolnym sprawdzany jest stan siatkówki.
Po operacji zeza może również wystąpić podwójne widzenie, które jest zapowiedzią możliwości pojawienia się widzenia obuocznego, które jest celem leczenia zeza. W zależności od wieku pacjenta operowanego dwojenie może trwać rożnie długo, jedynie u 4 na 1000 pacjentów występuje ono dłużej niż 6 tygodni.
Operacja zeza jest zabiegiem jednego dnia, co znaczy, że już w kilka godzin po zabiegu pacjent wypisywany jest do domu.
Cena operacji szacowana jest przed zabiegiem, a na jej wysokość ma wpływ zakres operacji, to jest: ilość mięśni poddanych operacji, wycinanie blizn, rozcinanie zrostów po wcześniejszych operacjach. Wszystko to wpływa na czas wykonywania zabiegu.
Zabieg może być wykonywany w ramach ubezpieczenia, wówczas NFZ pokrywa koszty procedury. W ośrodkach, które nie mają podpisanego kontraktu na wykonywanie takich zabiegów, rachunek za operacje płaci pacjent. Średni koszt to 8500 zł. Cena obejmuje zabieg w znieczuleniu i pobyt kilkugodzinny na bloku operacyjnym oraz wizyty w ciągu pierwszego miesiąca po operacji.
Operacja zeza u osoby dorosłej przebiega identycznie jak u małego dziecka.
Po zakwalifikowaniu do operacji przez strabologa, który prowadzi pacjenta, należy wykonać szereg badan koniecznych do wykonania znieczulenia ogólnego. Szczegółowy spis potrzebnych badan pacjent dostaje na maila. W większości ośrodków wyniki badan są honorowane przez trzy miesiące.
Z wynikami badan pacjent zgłasza się do anestezjologa, który będzie przeprowadzał znieczulenie, a następnie ustala termin zabiegu.
W dniu operacji należy zgłosić się nieco wcześniej by w spokoju uzupełnić dokumenty. Po dokonaniu wszelkich formalności pacjent przebrany w piżamę lub strój jednorazowy wwożony jest na sale operacyjna. Tam anestezjolog podłącza pacjenta do aparatury monitorującej czynności życiowe i podaje dożylnie leki, gdyż operacja zeza przeprowadzana jest w znieczuleniu ogólnym.
Chirurg zaczyna operować, gdy anestezjolog daje sygnał, że pacjent nie odczuwa już żadnego bólu i śpi. W zależności od rodzaju zeza w trakcie zabiegu wzmacnia się lub osłabia działanie mięśni nieprawidłowo działających. Mięśnie znajdują się bezpośrednio pod spojówką, Należy zatem ja naciąć, by mieć do nich dostęp. W trakcie zabiegu przecinane są mięśnie poruszające gałka oczna i naczynia, w związku z tym często dochodzi do wylewów podspojówkowych, które ustępują kilkanaście dni po operacji.
Mięśnie przyszywane są do oka nićmi rozpuszczalnymi 6/0 a na spojówkę zakłada się również wchłanialne szwy 8/0. Po operacji przez 24 godziny pacjent ma na oku przezroczystą osłonkę chroniąca przed przypadkowym urazem.
W zależności od rodzaju operacji zabieg może trwać od 30 minut do kilku godzin. Po operacji pacjent przewożony jest na sale pooperacyjna, gdzie zwykle przebywa kilka godzin i tego samego dnia jest wypisywany do domu.
Wada wzroku to refrakcja oka, która powoduje nieprawidłowe funkcjonowanie narządu wzroku, a co za tym idzie, prowadzi do konsekwencji pod postacią nieprawidłowości w widzeniu obocznym.
Najczęstsze wady to krótkowzroczność, nadwzroczność i astygmatyzm.
Dzieci, w związku z tym, że nie mają świadomości, jak powinny widzieć, bardzo często nie zgłaszają, że widzą nieprawidłowo. Najczęściej deficyty w zakresie widzenia wykrywane są w trakcie badań przesiewowych bądź przypadkowo. W każdym przypadku refrakcja upośledzająca prawidłowe widzenie powinna być zaopatrzona korekcja umożliwiająca ostre widzenie.
Nadwzroczność, często kojarzy się z zezem zbieżnym i niedowidzeniem. W miarę wzrostu dziecka wada ta ma tendencje do zmniejszania się.
Krótkowzroczność jest wadą wzroku, w której postrzegany obraz tworzy się przed siatkówką. Przyczyną krótkowzroczności może być to, że oko jest za duże lub fakt, że ośrodki optyczne oka, przez które przechodzi postrzegany obraz, tworzy się przed siatkówką.
W obecnych czasach mamy do czynienia z epidemią krótkowzroczności wśród dzieci co jest spowodowane nadużywaniem monitorów z niewielkiej odległości. Liczne badania kliniczne pozwalają nam w ograniczonym zakresie zapobiegać postępowi tej wady wzroku.
Astygmatyzm powoduje, że obraz ogniskowany jest przed na oraz poza siatkówka. Zaburza widzenie na różne odległości.
Zez to nieprawidłowe ustawienie oczu. Nieprawidłowe, czyli nierównolegle. Jeśli oko ucieka do nosa, to jest to zez zbieżny. Jeśli oko ucieka do ucha, to jest to zez rozbieżny.
Bywa, że oko ucieka w górę albo do dołu - wtedy mówimy o zezie pionowym bądź skośnym. Jednym ze stanów kojarzonych z typowym zezem, jest zez pozorny. Patrząc na pacjenta, wydaje nam się, że ma zeza, natomiast to wrażenie spowodowane jest cechami anatomii twarzy, jak np.: wydatna zmarszczka nakątna.
Zez może spowodować, że u dziecka nie rozwinie się prawidłowe widzenie przestrzenne, czyli tak zwane 3D. Takie dziecko ma problemy z oceną, co jest dalej, a co bliżej oraz problemy z równowagą, a co za tym idzie, wolniej rozwija się motorycznie - mowa tu o jeździe na rowerze, hulajnodze itp.
Zez u dorosłego najczęściej powoduje zaburzenia widzenia pod postacią podwójnego widzenia (dwojenie) albo jest powodem braku widzenia przestrzennego. W przypadku wystąpienia dwojenia nasz mózg radzi sobie z dyskomfortem podwójnego widzenia, wyłączając jedno z oczu z procesu widzenia. Może to wtórnie prowadzić do „niedowidzenia z nieużywania”. Jest to proces trudny do odwrócenia, tym bardziej im dłużej trwa taki stan.
Zez może spowodować, że jedno oko, to które stale lub częściej jest ustawione nieprawidłowo, może dużo gorzej widzieć. Jest to tzw. „niedowidzenie z nieużywania". Dzieje się tak, by usunąć widzenie dwóch obrazów jednoczasowo ,ponieważ stan taki obarczony jest dużym dyskomfortem dla człowieka.
Podstawą leczenia zeza jest dopasowanie i zastosowanie prawidłowej korekcji. Pacjent ma do wyboru okulary, soczewki bądź zabieg laserowy. Jeśli korekcja nie poprawia wystarczająco ustawienia oczu, wskazana jest operacja. Przy małych zezach, w okulary wkładane są pryzmaty, które przesuwają obraz na plamkę oka, dzięki czemu można uzyskać widzenie przestrzenne.
Zasłanianie oka przy zezie stosuje się w wyjątkowych przypadkach. Celem leczenia zeza jest uzyskanie widzenia obuocznego, co można uzyskać jedynie przy działających prawidłowo obu oczach. Jeśli lekarz decyduje się na zasłanianie, musi być bardzo dobrze kontrolowane, gdyż grozi tym, że zasłonięte oko przestanie widzieć.
Leczenia rozpoznanego zeza u dzieci powinno rozpocząć się natychmiast. U dorosłych w zależności od tego, co jest powodem zeza, należy postępować bardzo indywidualnie. Zdarza się, że zezy powstałe w wyniku urazów dzięki zdolnościom regeneracyjnym człowieka po kilku miesiącach wycofują się. Okres wyczekiwania w takich przypadkach to kilka miesięcy.
Operacje zeza można wykonać już u dziecka 2-letniego a czasem i wcześniej. Wiele zależy od możliwości znieczulenia. Im szybciej u dziecka zdecydujemy się na zabieg, tym większą ma ono szansę na uzyskanie prawidłowego widzenia obuocznego.
W przypadku zeza u osoby dorosłej, z operacją możemy, a czasami nawet powinniśmy poczekać. Wszystko uzależnione jest od rodzaju zeza.
Dzięki operacji zeza dziecko uzyskuje możliwość wytworzenia prawidłowego widzenia obuocznego. Bez niego niemożliwe jest wykonywanie wielu atrakcyjnych zawodów, a nawet uzyskanie uprawnień do prowadzenia samochodów i maszyn. Dorosły w wyniku operacji zeza najczęściej pozbywa się podwójnego widzenia oraz kompleksów związanych z wyglądem, staje się bardziej pewny siebie, lepiej funkcjonuje w życiu prywatnym i zawodowym. Każdy powinien sam ocenić czy warto dla takich zmian poddać się zabiegowi.
Operacja zeza zaliczana jest do operacji o relatywnie niskim ryzyku. Najczęściej zdarza się tak zwane niedokorygowanie lub przekorygowanie, czasem pacjent może być uczulony na materiał, z którego zbudowane są nici. Na szczęście powikłania te są odwracalne i dobrze poddają się leczeniu.
Wynik operacji uzależniony jest od kilku rzeczy. Praca chirurga to jedna ze składowych. Operując zeza, dokonujemy obliczeń, dysktujących co i jak trzeba zrobić, aby pacjent po operacji miał ustawione oczy prawidłowo. Nie zawsze jest to łatwe, zwłaszcza u osób wcześniej już operowanych.
Na trwałość zabiegu ma wpływ to czy pacjent ma widzenie obuoczne, jaki był powód powstania zeza, anatomia mięśni oraz genetyka. Zdarza się, że trzeba wykonać kolejny zabieg, jednakże nie powinno to być zakładane przed wykonaniem pierwszej operacji.
W zezie oczy patrzą w dwóch różnych kierunkach na dwa różne punkty, przez co mózg nie może połączyć tych obrazów i nie ma poczucia głębi. Pryzmat to takie szkło, które powoduje przekierowanie obrazu na właściwe miejsce w oku, dzięki czemu mózg funkcjonuje prawidłowo. Pryzmaty mają zastosowanie przy niewielkich kątach zeza.
Najczęściej dwa obrazy, czyli podwójne widzenie w zezie mają osoby, którym dekompensuje się zez, a wcześniej zdążyły one wytworzyć prawidłowe widzenie obuoczne. Podwójne widzenie może występować też po operacji zeza, jest ono przejściowe, i świadczy o tym, że mózg znowu zaczął używać jednocześnie obu oczu. Jest to dobry znak. Im młodszy operowany pacjent, tym krócej trwają objawy, bo mózg jest bardzo plastyczny. Przetrwale dwojenie, takie, które trwa ponad 6 tygodni, występuje u 0,4% operowanych pacjentów.
Zez ukryty to taki, który występuje najczęściej w momentach naszej niedyspozycji. Myślę tu o chorobie, stresie, zmęczeniu bądź w warunkach dużego natężenia światła - narty, plaża.
Większość czasu oczy są ustawione prawidłowo. Zez taki wymaga jedynie obserwacji czy nie zmienia się w zeza, w którym dochodzi do trwałych zaburzeń w widzeniu.
Oczopląs (łac. nystagmus) – mimowolne, rytmiczne oscylacje gałek ocznych, wynikające z braku równowagi w napięciu mięśni ocznych. Może być następstwem uszkodzenia obwodowej lub ośrodkowej części przedsionka, lub być przejawem tzw. oczopląsu ocznego.
Podstawa leczenia jest prawidłowa korekcja wady wzroku.
Oczopląs „z blokiem” wymusza na pacjencie ustawienie głowy, przy którym ostrość wzroku jest najlepsza. Często następstwem tego jest wada postawy i bóle kręgosłupa. W takich przypadkach operacja oczopląsu powoduje, że tzw. „strefa ciszy”, czyli ustawienie głowy, w którym pacjent widzi najlepiej, jest tak, by pacjent był prosto, eliminując potrzebę nienaturalnej postawy ciała.
Niedowidzenie to stan, kiedy jedno bądź dwoje oczu po skorygowaniu refrakcji (w okularach/soczewkach) nie osiągają ostrości wzroku odpowiedniej do wieku.
Powstaje najczęściej w wyniku różnowzroczności (anizometropia), to jest, wtedy kiedy refrakcja jednego oka znacznie różni się od refrakcji oka drugiego.
Podstawą leczenia jest prawidłowa korekcja i mobilizowanie oka do pracy.
